Automatische ontluchter cv

Een automatische ontluchter houdt in een  gesloten systeem zoals de centrale verwarming de leidingen luchtvrij. De meeste automatische ontluchters werken volgens een van de volgende principes.

De standaard automatische ontluchter werkt met een luchtkamer en een vlotter. Deze vorm van automatische ontluchten wordt altijd gebruikt op het hoogste punt van een installatie waar de lucht zich verzamelt. De lucht drukt de vlotter in de automatische ontluchter omlaag waardoor een ventiel opent en de lucht ontsnapt.

De tweede soort automatische ontluchter noemt men vaak ook luchtafscheider. Deze luchtafscheider heeft naast de vlotter ook een component welke heel kleine luchtblaasjes uit het cv-water haalt. Deze zogenoemde microbubbles kunnen via een standaard automatische ontluchter niet uit het water ontsnappen. De luchtafscheider hoeft niet per se op het hoogste punt van de installatie te zitten maar kan in het leidingwerk geplaatst worden.

Standaard automatische ontluchter

Op Afb. 1 zie je een ontluchter zoals je die vaak in een cv-ketel tegenkomt. Over het algemeen zijn deze kort zodat ze in de ketel passen. Op Afb. 2 zie je een automatische ontluchter voor in de cv installatie. Deze zijn vaak langer en slanker. Allebei werken met een vlotterkamer.

Werking automatische ontluchter

Op Afb. 3 zie je alle onderdelen van een automatische ontluchter. Afb. 4 laat de bovenkant met de hefboom en de vlotter zien. Wanneer lucht zich in het bovendeel van de automatische ontluchter verzameld, zakt de vlotter omlaag waardoor er een opening ontstaat. Hierdoor kan de lucht ontsnappen. Wanneer de lucht weg is drijft de vlotter weer naar boven en sluit het ventiel af.

Onderhoud automatische ontluchter

Automatische ontluchter blijft lekken

Mogelijke oorzaken voor een lekkende ontluchter zijn: Vuil tussen de afdichtring en de opening van het ventiel waardoor het ventiel niet meer goed afsluit, of de vlotter is in de geopende stand blijven hangen waardoor het ventiel open blijft. Een stevige tik met een steeksleutel tegen de buitenkant van de automatische ontluchter wil dan nog wel eens helpen. De vlotter kan ook in de gesloten stand blijven hangen, dan lekt de ontluchter niet maar kan ook geen lucht meer afblazen. Dit is evengoed met een stevige tik op te lossen.

Op Afb. 6 zie je dat de automatische ontluchter met een slang is aangesloten. Deze slang zit op de afvoer. Mocht de automatische ontluchter blijven druppelen dan komt het water niet in de cv ketel terecht wat een hoop schade in de ketel voorkomt.

Om het nadruppelen te voorkomen hebben de betere automatische ontluchters een speciale soort pakking, ook expander ring genoemd. Deze pakking neemt vocht op maar laat lucht door. Bij meer dan 50% vochtopname sluit de pakking het ventiel waardoor er geen vocht kan nadruppelen. Bij sommige merken zit deze pakking ingebouwd in de ontluchter, bij andere zit ze in het dopje wat er opgeschroefd zit. Deze vorm van beveiliging noemt men ook hygroscopische beveiliging.

Op plaatsen in de installatie ,die niet makkelijk bereikbaar zijn voor controle, is het aan te bevelen om automatische ontluchters met hygroscopische beveiliging te monteren. Dit maakt de kans op lekkage aanzienlijk lager.

Automatische ontluchter schoonmaken

De meeste automatische ontluchters kan je open maken om ze te reinigen. Om dit bij de tot nu toe besprokene ontluchters te doen, moet de cv-ketel drukloos gemaakt worden.

Het drukloos maken kan je ontwijken door de automatische ontluchter met een ventielhuls of RIA-klep te monteren. De ventielhuls zit op de aansluiting in de installatie waar anders de ontluchter gemonteerd zit. Schroef je de ontluchter op de ventielhuls dan opent deze zoals op Afb. 7 te zien is. Op Afb. 8  is de automatische ontluchter gedemonteerd en de ventielhuls is gesloten waardoor geen water uit de installatie kan ontsnappen. In de ventielhuls zit een veer die bij het losschroeven van de ontluchter ervoor zorgt dan een O-ring de watertoevoer afsluit.

Bediening automatische ontluchter

Een standaard ontluchter zonder hygroscopische beveiliging (zoals op Afb. 1)  zet je dicht door het dopje vast te draaien en zet je in werking door het dopje een aantal slagen los te draaien, maar niet helemaal eraf.

Bij een ontluchter met hygroscopische beveiliging zoals op Afb. 9 zit het dopje bij normale werking vastgeschroefd. Bij het vullen van de cv-ketel kan je het dopje een slag opendraaien om de lucht sneller te laten ontsnappen, daarna schroef je het weer dicht voor een normale werking.

Op Afb. 10 zie je een automatische ontluchter met twee dopjes of ventielen. Het ene dopje dient voor de automatische ontluchting, het andere voor handbediening. Met het handbedieningsdopje kan je lucht sneller laten ontsnappen tijdens het vullen van de ketel, maar je kan ermee ook de werking testen of een beetje water laten ontsnappen om vuil weg te spoelen.

Het is dus afhankelijk van het soort ontluchter of het dopje op het ventiel tijdens de normale werking vast- of losgedraaid moet zijn.