• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
KlusBeter.nl

KlusBeter.nl

  • Sanitair
    • Baden en toebehoren
    • Douche
    • Hemelwater​afvoer (HWA)
    • Keukenboiler
    • Kranen
    • Riolering
    • Stopkranen
  • Elektra en verlichting
    • Brandmelder en brandbeveiliging
    • Elektrakabel
    • Elektrische aarde
    • Elektrische schakelingen in huis
    • Installatiemateriaal
    • Leidingverloop
    • Meetapparaten
    • Meterkast
    • Schakel​materiaal en stekkers
    • Verlichting
    • Verwijderingsbijdrage
    • Zekeringen
  • Centrale verwarming
    • CV-ketel
  • Veilig werken
    • Gehoor​bescherming
    • Gelaats​bescherming
    • Hoofd​bescherming
    • Luchtwegenbescherming
    • Oog​bescherming
    • Werken met elektriciteit
    • Werk​hand​schoenen
  • Overige
    • Gereedschap
    • Begrippenlijst
    • Rekentools
Home  >  Elektra en verlichting  >  Elektrische schakelingen in huis

Elektrische schakelingen in huis

Op deze pagina worden een paar gebruikelijke elektrische schakelingen besproken. Ter beschrijving laten wij de schema’s zien met de symbolen die vaak gebruikt worden in de elektrotechniek. Je zal een soortgelijke tekening bijvoorbeeld op de verpakking van een lichtschakelaar terug kunnen vinden. Hieronder vind je een kort uitleg over hoe een of meerdere schakelaars gebruikt worden in een enkelpolige, een dubbelpolige, een wissel- of hotelschakeling of een kruisschakeling

Met de Franse schakeling (gevaarlijk! niet gebruiken!) geven we een voorbeeld hoe het niet moet. Hier wordt duidelijk, dat niet elke werkende oplossing veilig is.

Bij de serie- en parallelschakeling zijn geen schakelaars ingetekend, hier gaat het om het principe.

Enkelpolige schakeling

Enkelpolige schakeling
Enkelpolige schakeling

Enkelpolige schakelingen zijn de meest eenvoudige schakelingen komen vaak voor in het huis. Hierbij wordt de fasedraad geschakeld, dat wil zeggen de verbinding van de lamp aan de fasedraad wordt onderbroken door middel van de lichtschakelaar. Tussen de lichtschakelaar en de lamp wordt de fasedraad (bruin) de schakeldraad (zwart). De lamp is ook aan de nuldraad aangesloten. Een eenpolige schakelaar is voldoende, omdat alleen de fasedraad geschakeld wordt. De lamp is in uitgeschakelde toestand nog steeds aan nul verbonden, dat betekent dat bij een fout in de elektrische installatie, waardoor nul onder spanning komt te staan, ook spanning op de lamp zou kunnen staan.

Ga in een enkelpolige schakeling nooit de nuldraad schakelen! In dat geval is namelijk de lamp altijd aan de fasedraad aangesloten en staat dus altijd onder spanning, ook als de lamp niet brandt. Als je dan de gloeilamp verwisselt en de fitting aanraakt kom je onder spanning te staan!

Dubbelpolige schakeling

Dubbelpolige schakeling
Dubbelpolige schakeling

In dubbelpolige schakelingen worden zowel de fasedraad als ook de nuldraad geschakeld. Als de schakelaar in zijn uitstand staat, is het apparaat geheel van het elektriciteitsnet ontkoppeld, wat voor extra veiligheid buiten of in vochtige ruimtes zorgt. Omdat zowel de fasedraad als ook de nuldraad geschakeld worden, is een dubbelpolige schakelaar nodig. De blauwe nuldraad wordt niet door een zwarte schakeldraad vervangen.

De trekschakelaar voor de wasmachine in de badkamer is een voorbeeld voor een dubbelpolige schakelaar.

Wissel- of hotelschakeling

Bij deze schakelingen kan een lamp vanuit twee schakelaars aan- of uitgeschakeld worden. Twee mogelijkheden zijn in de afbeeldingen hieronder te zien. Voor beide schakelingen zijn twee driepolige schakelaars nodig.

De wisselschakeling wordt vaak toegepast bij trappen om het licht zowel van boven als ook van beneden te kunnen schakelen. Ook in de slaapkamer is het handig als het licht met een schakelaar bij de deur en een schakelaar aan het bed aan- of uitgedaan kan worden.

Wisselschakeling 1

De werking van een wisselschakeling. De oranje cirkel markeert de op het laatst gebruikte schakelaar.
De werking van een wisselschakeling. De oranje cirkel markeert de op het laatst gebruikte schakelaar.

Wisselschakeling 2

De werking van een alternatieve wisselschakeling. De oranje cirkel markeert de op het laatst gebruikte schakelaar.
De werking van een alternatieve wisselschakeling. De oranje cirkel markeert de op het laatst gebruikte schakelaar.

Franse schakeling

Franse schakeling.
Deze zogenaamde Franse schakeling is LEVENSGEVAARLIJK en daarom niet toegelaten.

Een andere vorm van de wisselschakeling is de zogenaamde Franse schakeling. Deze schakeling is niet toegelaten, omdat deze levensgevaarlijk is: De lamp kan onder spanning staan zelfs als deze uitgeschakeld is. Op de tekening zijn beide aansluitingen van de lamp aan fase verbonden. De lamp zal niet branden omdat er geen spanningsverschil aan de lamp is. Maar er bestaat wel een spanningsverschil van 230 V tussen de lamp en aarde. Als jij de schroefdraad van de lampfitting van deze lamp aanraakt onderbreekt de aardlekschakelaar de stroomtoevoer (mits de groep met een aardlekschakelaar uitgerust is) of je krijgt op zijn minst een elektrische schok.

Wij laten deze variant zien om duidelijk te maken hoe het niet moet.

Kruisschakeling

De kruisschakeling bouwt voort op de wisselschakeling. Er wordt een zogenaamde kruisschakelaar toegevoegd aan de wisselschakeling, waardoor een lamp vanuit drie verschillende schakelaars aan- of uitgeschakeld kan worden. De kruisschakeling kan verder uitgebreid worden met aanvullende kruisschakelaars, zodat een lamp met vier, vijf of nog meer schakelaars geschakeld kan worden.

Een kruisschakelaar heeft vier aansluitingen. Intern zijn de aansluitingen paarsgewijs met elkaar verbonden. Het schakelen van de kruisschakelaar heeft een ‘partnerruil’ als gevolg. Zie ook de afbeeldingen voor het bedradingsschema.

Deze schakeling kan bijvoorbeeld handig zijn voor een trap die meer dan twee verdiepingen hoog is, of als je in een kamer de lamp van meer dan twee plekken wilt schakelen.

De werking van een kruisschakeling. De gekruiste draden in de kruisschakelaar zijn niet met elkaar verbonden. De oranje cirkel markeert de op het laatst gebruikte schakelaar.
De werking van een kruisschakeling. De gekruiste draden in de kruisschakelaar zijn niet met elkaar verbonden. De oranje cirkel markeert de op het laatst gebruikte schakelaar.

Serieschakeling

Serieschakeling.
Serieschakeling.

Bij serieschakelingen zijn lampen of apparatuur achter elkaar op dezelfde kabel aangesloten. Kenmerkend is, dat hier door alle lampen dezelfde stroom vloeit. Als er een schakelaar in de faseleiding geplaatst wordt, kan men met deze schakelaar alle drie lampen aan- of uitschakelen. Het grote nadeel is, dat als er een lamp kapot gaat, de stroomtoevoer onderbroken is en ook de andere lampen niet meer gaan branden, ongeacht de stand van de schakelaar. Om deze reden komt de serieschakeling niet vaak voor in een huishouden.

Voorbeelden van serieschakelingen zijn kerstboomverlichting en sommige halogeenverlichting-sets.

Parallelschakeling

Parallelschakeling.
Parallelschakeling.

Bij een parallelschakeling zitten de lampen aan aftakkingen van de stroomtoevoer. Kenmerkend is, dat hier alle lampen dezelfde spanning krijgen. Ook hier kunnen met een schakelaar alle lampen aan- of uitgeschakeld worden, mits deze schakelaar voor de aftakkingen van de fasedraad naar de lampen zit. Als hier een lamp kapot gaat, blijven de andere branden.

In principe zijn alle stopcontacten en lichtpunten die bij dezelfde groep horen parallel geschakeld.

Beoordeel de pagina
Elektrische schakelingen in huis
★ ★ ★ ★ ★
4.5 van 5 ( 141 stemmen )
★★★★★
(104)
★★★★
(20)
★★★
(9)
★★
(9)
★
(11)

Lees Interacties

Geef een reactie Antwoord annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primaire Sidebar

Betaal jij teveel voor je energie?

Energievergelijker

Deel het met je vrienden!

Connect

Gerelateerde pagina's

Meterkast
Multimeter
Werken met elektriciteit
Onderdelen HR cv-ketel
Hoe werkt een cv-ketel?
Elektrocutie
Elektrocutie
KEMA-KEUR
KEMA-KEUR

Uitgelichte pagina's

Roken beïnvloedt de luchtkwaliteit negatief. Luchtkwaliteit binnenshuis
Onderdelen HR cv-ketel Hoe werkt een cv-ketel?
Aansluitset keukenboiler
Sifon
Keukenboiler : Extra kosten of besparing?

Footer

Copyright

Het kopieren van inhoud van deze site voor commerciële doeleinden is een schending van de copyright wet.

© 2021 DaReCo vof
KvK-nummer: 5521985

 
  • Contact
  • Over ons
  • Algemene voorwaarden
  • Privacyverklaring
  • Sitemap

Copyright © 2021 · Daxke on Genesis Framework · WordPress

KlusBeter.nl gebruikt cookies onder andere om de website te analyseren en te verbeteren, voor social media en om ervoor te zorgen dat je relevante advertenties te zien krijgt. Meer weten over deze cookies? Klik dan op Meer info.
Door gebruik te blijven maken van deze website of door op Cookies zijn OK te drukken ga je akkoord met het gebruik van cookies.
Privacy & Cookies

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Noodzakelijk
Altijd ingeschakeld

Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.

Niet-noodzakelijk

Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.