• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
KlusBeter.nl

KlusBeter.nl

  • Sanitair
    • Baden en toebehoren
    • Douche
    • Hemelwater​afvoer (HWA)
    • Keukenboiler
    • Kranen
    • Riolering
    • Stopkranen
  • Elektra en verlichting
    • Brandmelder en brandbeveiliging
    • Elektrakabel
    • Elektrische aarde
    • Elektrische schakelingen in huis
    • Installatiemateriaal
    • Leidingverloop
    • Meetapparaten
    • Meterkast
    • Schakel​materiaal en stekkers
    • Verlichting
    • Verwijderingsbijdrage
    • Zekeringen
  • Centrale verwarming
    • CV-ketel
  • Veilig werken
    • Gehoor​bescherming
    • Gelaats​bescherming
    • Hoofd​bescherming
    • Luchtwegenbescherming
    • Oog​bescherming
    • Werken met elektriciteit
    • Werk​hand​schoenen
  • Overige
    • Gereedschap
    • Begrippenlijst
    • Rekentools
Home  >  Elektra en verlichting  >  Schakel​materiaal en stekkers  >  Dimmer

Dimmer

Wat is een dimmer?

Een dimmer is een draai- of schuifschakelaar, waarmee de lichtsterkte van een lamp gevarieerd kan worden. Zo kan je bijvoorbeeld ietsje minder licht voor een romantisch diner en iets meer licht voor de boekenworm instellen.

Links boven is een dimmer met een draaischakelaar gemonteerd.
Links boven is een dimmer met een draaischakelaar gemonteerd.
Voetdimmer met schuifschakelaar voor een vloerlamp.
Voetdimmer met schuifschakelaar voor een vloerlamp.

Hoe werkt een dimmer?

Ouderwetse dimmers functioneerden met een potentiometer, met het nadeel dat deze heel warm werden met alle risico’s van dien. Moderne dimmers onderbreken de spanning voor heel korte tijdsperiodes heel snel achter elkaar en worden niet warm.

TRIAC dimmer

De rode lijn laat de spanningsoutput van een TRIAC dimmer met faseaansnijding zien.
De rode lijn laat de spanningsoutput van een TRIAC dimmer met faseaansnijding zien.

De “gewone” dimmers, die je tegenwoordig kan kopen, maken gebruik van een TRIAC schakeling.

Het principe werkt als volgt:
Elke keer als de wisselspanning door nul gaat wordt de spanning voor een heel korte tijdsduur onderbroken. Door het draaien of schuiven aan de dimmerschakelaar wordt deze tijdsduur langer of korter en de lamp krijgt langer of korter spanning. Hierdoor begint de lamp heel snel te flikkeren. Dit gebeurt zo snel, dat het menselijke oog dit niet waar kan nemen, maar wel de indruk van minder of meer licht krijgt. De techniek waarmee deze dimmers werken heet faseaansnijding, dat wil zeggen, dat aan het begin en halverwege van een wisselspanningoscillatie, dus elke keer als de spanning door nul gaat, deze voor een tijdje onderbroken wordt. Dit is op de afbeelding hiernaast te zien.

Dit soort dimmers zijn geschikt voor alle ohmsche lasten (bijvoorbeeld gloeilampen en halogeenlampen zonder trafo) en ook voor inductieve lasten zoals halogeenlampen met een gewikkelde trafo. De dimmers worden niet warm maar goedkope modellen kunnen de gloeilamp laten zoemen, zie het hoofdstuk later op deze pagina.

Tronic dimmer

De rode lijn laat de spanningsoutput van een tronic dimmer met faseafsnijding zien.
De rode lijn laat de spanningsoutput van een tronic dimmer met faseafsnijding zien.

Als je halogeenlampen met een elektronische trafo hebt, dan werkt het dimmen van deze lampen alleen maar met een zogenaamde tronic dimmer (tronic van electronic). Tronic dimmers werken met het principe van faseafsnijding, wat betekent dat net zo als bij de dimmer met faseaansnijding bij elke oscillatie de spanning kort onderbroken wordt, maar met het verschil dat dit gebeurt net vóór dat de spanning door nul gaat. Dit maakt een verschil, omdat een elektronische trafo een capacitieve last is en andere elektrische eigenschappen heeft dan een inductieve last (zoals een gewikkelde trafo).

Tronic dimmers zijn geschikt voor 12 V halogeenlampen met electronische trafo, voor dimbare LEDs en voor alle 230 V lampen.

Pulsbreedtemodulatie (PWM) dimmer

De pulsbreedte wordt gevarieerd, waardoor de gemiddelde spanning en de helderheid van de lamp ook varieert.
De pulsbreedte wordt gevarieerd, waardoor de gemiddelde spanning en de helderheid van de lamp ook varieert.

De pulsbreedtemodulatie dimmer, of PWM dimmer is geschikt voor 12 V LED-lampen. De gelijkspanning wordt regelmatig voor korte tijdsperiodes onderbroken. Door het variëren van de duur van de onderbreking wordt de lichtsterkte door de mens als hoger of als lager ervaren. Hoe hoger de gemiddelde spanning, hoe helderder de lamp lijkt. De afbeelding hiernaast laat het principe zien.

Tegenwoordig liggen er meer en meer dimbare LEDs met een gloeilampfitting in de schappen, die met een TRIAC dimmer werken. Het is dus in de meeste gevallen niet meer nodig om een PWM dimmer te gebruiken.

Vroeger: Potentiometer

De eerste, intussen niet meer geproduceerde, dimmers werkten met een simpel potentiometer, wat niets anders is dan een variabele ohmsche weerstand.

Deze dimmers werkten als volgt:
De spanning, die naar de lamp gaat, wordt gevarieerd, waardoor ook de lichtsterkte variëert: hoe meer spanning, hoe meer licht. Omdat de totale spanning van 230 V van de elektrische installatie in je huis niet verandert, moet een deel van de spanning door de dimmer ‘verbruikt’ worden. Hierdoor wordt de dimmer warm. Dit betekent, dat energie in vorm van warmte verloren gaat en het dimmen niet efficiënt plaats vindt. Bovendien ontstaat er een brandrisico.

Symbolen voor een potentiometer zoals zij in tekeningen van elektrische schakelingen gebruikt worden.
Symbolen voor een potentiometer zoals zij in tekeningen van elektrische schakelingen gebruikt worden.
Elektrische schakeling met ouderwetse dimmer en lamp. De totale spanning van 230 V wordt over de dimmer en de lamp verdeeld. Hierdoor kan de dimmer heel warm worden. Deze soort dimmers worden niet meer verkocht.
Elektrische schakeling met ouderwetse dimmer en lamp. De totale spanning van 230 V wordt over de dimmer en de lamp verdeeld. Hierdoor kan de dimmer heel warm worden. Deze soort dimmers worden niet meer verkocht.
 

Het soort last waarvoor een dimmer geschikt is

Ohmsche en inductieve lasten.
Ohmsche en inductieve lasten.
Ohmsche en capacitieve lasten.
Ohmsche en capacitieve lasten.

Last is in de elektrotechniek een ander woord voor elektrische verbruiker. Er bestaan inductieve, capacitieve en ohmsche lasten. Op de verpakkingen van dimmers staat een symbool met letters, dat aangeeft voor welke soort last de dimmer geschikt is. Vaak staat ook op de verpakking van lampen, wat voor soort last ze zijn. Als dus zowel op de dimmer als ook op de lampenverpakking hetzelfde symbool staat, kunnen deze met elkaar gebruikt worden.

De volgende tabel laat zien, wat de letters betekenen:

Linductieve lastdimmen door middel van faseaansnijdingbijvoorbeeld halogeenlampen met gewikkelde transformator
Ccapacitieve lastdimmen door middel van faseafsnijdingbijvoorbeeld halogeenlampen met elektronische transformator, dimbare LEDs
Rohmsche lastdimmen door middel van faseaansnijding of faseaafsnijdingvoor alle 230 V lampen, bijvoorbeeld gloeilampen

LED dimmer, spaarlamp dimmer, halogeen dimmer

Welke dimmer is voor welke lamp geschikt? Hier volgt een kort overzicht:

  • Pagina
  • 1
  • 2
Beoordeel de pagina
Dimmer
★ ★ ★ ★ ★
4.7 van 5 ( 47 stemmen )
★★★★★
(38)
★★★★
(5)
★★★
(2)
★★
(2)
★
(0)

Primaire Sidebar

Betaal jij teveel voor je energie?

Energievergelijker

Deel het met je vrienden!

Connect

Gerelateerde pagina's

Elektrische weerstand
Elektrische weerstand
Badkamer-zones rond een badkuip of douchebak
Badkamerverlichting
Aarding in de badkamer.
Aarding in de badkamer
Besparen op verlichting
Schakel​materiaal en stekkers

Uitgelichte pagina's

Roken beïnvloedt de luchtkwaliteit negatief. Luchtkwaliteit binnenshuis
Onderdelen HR cv-ketel Hoe werkt een cv-ketel?
Aansluitset keukenboiler
Sifon
Keukenboiler : Extra kosten of besparing?

Footer

Copyright

Het kopieren van inhoud van deze site voor commerciële doeleinden is een schending van de copyright wet.

© 2022 DaReCo vof
KvK-nummer: 5521985

 
  • Contact
  • Over ons
  • Algemene voorwaarden
  • Privacyverklaring
  • Sitemap
  • Cookiebeleid (EU)

Copyright © 2022 · Daxke on Genesis Framework · WordPress

    Beheer cookie toestemming
    Om de beste ervaringen te bieden, gebruiken wij technologieën zoals cookies om informatie over je apparaat op te slaan en/of te raadplegen. Door in te stemmen met deze technologieën kunnen wij gegevens zoals surfgedrag of unieke ID's op deze site verwerken. Als je geen toestemming geeft of uw toestemming intrekt, kan dit een nadelige invloed hebben op bepaalde functies en mogelijkheden.
    Functioneel Altijd actief
    De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
    Voorkeuren
    De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
    Statistieken
    De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt. De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
    Marketing
    De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een website of over verschillende websites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
    Beheer opties Beheer diensten Beheer leveranciers Lees meer over deze doeleinden
    Bekijk voorkeuren
    {title} {title} {title}