Je kan overwegen om alle gloeilampen (ook de nog werkende) door spaar- en led-lampen te vervangen. Je verlaagt hierdoor je kosten voor verlichting en de belasting van het milieu. Gloeilampen mogen gewoon bij het huisvuil.
De nieuwe soorten verlichting, spaar- en led-lamp, zijn veel zuiniger dan de traditionele gloeilamp. Zij verbruiken minder energie voor dezelfde lichtsterkte (of lichtstroom) en hebben een langere levensduur. Door de langere levensduur en het geringere energieverbruik wordt de hogere aanschafprijs ruim gecompenseerd.
In feite bespaar je dubbel op verlichting als je een led- of spaarlamp gebruikt: voor jou is het goedkoper en het milieu wordt gespaard. Mits de lampen na gebruik bij het klein chemisch afval worden ingeleverd, worden de schadelijke stoffen (kwik) in de spaarlampen hergebruikt en komen niet in het milieu terecht.
Wattage versus lumen
Als je een gloeilamp wilt vervangen, moet je weten met wat voor soort lamp je hem gaat vervangen en hoeveel watt deze nieuwe lamp moet hebben. Spaar- en led-lampen verbruiken duidelijk minder watt dan een gloeilamp voor dezelfde hoeveelheid licht.
De omrekening gaat via het aantal lumen, wat tegenwoordig op de verpakkingen van led- en spaarlampen staat. Vaak staat er ook bij met welke gloeilamp-wattage dit overeen komt, dan ben je snel klaar. Staat het er niet bij kan je in de tabel hieronder aflezen hoeveel lumen per watt de verschillende types lampen afgeven.
Let wel dat de waardes gemiddelde zijn. Voor verschillende merken variëert het aantal lumen. Dat is zeker het geval voor LED-lampen, omdat deze technologie nog jong is en het product snel verbeterd.
| gloei-lamp (watt) | halogeen-lamp (watt) | spaar-lamp (watt) | led-lamp (watt) | licht-stroom (lumen) |
|---|---|---|---|---|
| 7 | 1.2 | 50 | ||
| 15 | 100 | |||
| 18 | 150 | |||
| 25 | 5 | 2 | 200 | |
| 28 | 3 | 300 | ||
| 40 | 8 | 6 | 400 | |
| 8 | 500 | |||
| 42 | 11 | 600 | ||
| 60 | 13 | 700 | ||
| 15 | 800 | |||
| 52 | 850 | |||
| 75 | 16 | 10 | 900 | |
| 18 | 1100 | |||
| 100 | 70 | 22 | 1300 | |
| 25 | 1500 | |||
| 28 | 1800 | |||
| 105 | 1900 | |||
| 150 | 33 | 2100 |
Energielabel
Net als auto’s en witgoed dragen de verpakkingen van lampen tegenwoordig een energielabel. Dit is verplicht volgens de Europese verordening 244. Deze verordening bepaalt hoe hoog het lichtrendement moet zijn voor een bepaald energielabel.
Het lichtrendement wordt gemeten in lumen per watt, waarbij lumen een maat voor de lichtstroom is. Hoe hoger deze waarde, hoe energiezuiniger de lamp. Het label A is voor lampen met een heel hoog lichtrendement, label G voor het laagste rendement. De afbeelding links laat een energielabel zien zoals je het op de verpakking van een lamp tegenkomt. De energielabel vertelt hoeveel lumen en watt de lamp heeft en de levensduur van de lamp.
De afbeelding rechts laat in een grafiek zien welke lichtstroom per watt bij welk energielabel hoort. Voor fluorescentielampen gelden voor het energielabel A verschillende limieten, afhankelijk ervan of de lamp een externe of geïntegreerde voorschakelapparatuur heeft. Als deze geïntegreerd is, mag het energieverbruik per lumen iets hoger zijn voor energielabel A.
Spaarlamp of ledlamp dimbaar?
Niet alle spaar- en led-lampen zijn dimbaar. Als je een dimbare lamp wilt, let dan op het dimbaar-symbooltje op de verpakking.
Meer informatie over dimmers kan je op onze dimmer pagina vinden.
Veel schakelen?
Led-lampen zijn allemaal voor veel schakelen geschikt. Bij spaarlampen wordt dit op de verpakking vermeldt.
Kleur van het licht
De kleur van het licht, of het als warm of koud ervaren wordt, wordt in kelvin (afgekort K) gemeten. De volgende lijst laat zien welk kelvin-getal bij welke kleur hoort.
- 2700 K: zeer warm licht (huiskamer)
- 3000 K: warm wit (kantoren en winkels)
- 4000 K: koel neutraal wit (kantoren en winkels)
- 5600 K: daglicht
- >5600 K: (koud) wit licht (het wit van een computerscherm)
Meer details vind je in het artikel over kleurcode.
Lichtverdeling
Hiermee bedoelen we of het licht rondom wordt uitgestraald of juist heel gericht op een punt. Spaar- en led-lampen kunnen het licht anders verdelen dan een gloei- of halogeenlamp.